Maandag 8 augustus: Flåm.

En weer hebben we de plannen omgegooid. Het weer zag er voor de verandering vanochtend heel goed uit. Zouden we nou via de snelweg verder gaan, of toch niet? Eén van onze originele doelen was het rijden van wegnummer 243, de Aurdalsvegen. Dat is een oude 49 km lange weg bovenover de bergen. Een alternatief voor die weg is de Lærdaltunnel van 24 km. lengte. Reviews meldden: ‘de route over de bergen behoort tot een van de mooiste routes van Noorwegen; mooie uitzichten en kilometers langs sneeuw en snel stromende beekjes vol smeltwater’. Op de kaart zagen we dat het een zogenaamd wit weggetje was. En na enig zoekwerk vonden we dat weggetje, maar vonden hem wel erg smal, net breed genoeg voor één camper. In Nederland zijn de zogenaamde ‘doorfietsroutes’ zelfs breder. Na 200 meter stonden we voor een bruggetje waar wij qua breedte nét over zouden passen. We vermoedden dat dit mogelijk een voorbode voor de rest van de weg zou kunnen zijn. Tot overmaat van ramp kwam er een camperbus uit de tegenovergestelde richting. En dat zou, gezien de lengte van de weg, zeker niet de enige tegenligger zijn. We zijn 200 meter achteruit gereden naar de kruising en daar omgekeerd. Dit werd ons toch echt te gortig. Op een parkeerplaats vlakbij hebben we een broodje gegeten en besloten dan toch maar door de tunnel naar Flåm te gaan.

Daar aangekomen zijn we naar de camping gegaan, nadat we onderweg twee cp’s hadden afgekeurd. We staan hier mooi aan de rand van een goed gevulde camping.

De zon scheen nog steeds, het waaide niet en, niet onbelangrijk, het was eindelijk weer eens een keertje droog. Dus wandelschoenen aan en het dorpje bekijken. In Flåm, aan het einde van het Aurlandsfjord, lag zo’n gigantisch cruiseschip, waarvan de gasten successievelijk met bussen weer naar het bootje teruggebracht werden. Om halfzes vertrok de cruiser weer en dat hebben we even afgewacht. Het was een imposant gezicht.

Flåm is ook bekend vanwege de Flåmsbana. Dat is een treintraject tussen de plaatsen Myrdal en Flåm. De spoorweg is een van de steilste trajecten ter wereld, met een stijging van 865,5 meter over 20 kilometer lengte. Oorspronkelijk was de lijn bedoeld als verbinding tussen de Oslolijn en de Bergensbanen, nu behoort de lijn tot een belangrijke toeristenattractie van West-Noorwegen. Hoogtepunt van de treinrit is een tussenstop bij de imposante waterval Kjosfossen. Met onze allereerste camper waren we al eens in Flåm geweest en hebben toen ook die treinreis gemaakt.

Het centrum van Flåm is eigenlijk het treinstation met daaromheen een keur aan toeristische winkeltjes. Leuk om opnieuw gezien te hebben.

Dinsdag 9 augustus: Eidfjord.

De stralende dag van gisteren was waarschijnlijk een vergissing, vandaag was het weer als vanouds, nat maar niet koud.

Via achtereenvolgens de E16, de Rv13 en de Rv7 zijn we naar Eidfjord gereden, een ritje van 115 kilometer. Eén van de komende dagen willen we naar de Vøringsfossen, een hoge waterval, niet ver hier vandaan. We staan hier op de camping en hebben een mooi plekje. Niet direct aan het fjord, maar wel met zicht er op.

De ondergrond van de campingplaatsen is op veel plekken kapot gereden, waardoor je eigenlijk niet overal kunt staan. Direct nadat we op onze plaats stonden, zijn we gaan douchen. En dat was maar goed ook, gezien de latere drukte. Temeer daar er slechts één damesdouche is en één gezamenlijke dubbele herendouche op een camping waar ruim vijfendertig campers en een aantal tentjes staan.

Onderweg hebben we in Voss nog wat boodschappen gedaan en maar weer eens een keer diesel getankt. Aan de prijzen ervan kunnen we nog steeds niet wennen. Even later zagen we een tankstation voor LPG. We waren het al voorbij gereden, maar dankzij een rotonde konden we er toch nog komen. Zeven liter kon er weer bijgetankt worden.

En er ligt ook hier in Eidfjord weer zo’n gigantisch cruiseschip. We hoorden dat het de planning was dat het om 17:00 zou vertrekken, dus stonden wij en meerdere campinggasten aan de waterkant om het te aanschouwen. De lijnen waren binnengehaald, de hoorn had een paar keer geblazen en de boegschroeven zagen we hun werk doen. Totdat die stopten en het schip weer langzaam achteruit voer. Iemand meende gehoord te hebben dat een technische storing de oorzaak hiervan was. En nu, 21:30, ligt het bootje er nog steeds. We hopen niet dat hij vannacht vertrekt en de hele camping met z’n hoorn wakker blaast.

In de route van vandaag bevond zich een respectabel aantal tunnels, waarvan in twee daarvan zich een rotonde bevond. De tunnellengtes waren respectievelijk 5 km, 11 km, 1 km, 2 km, 4 km, 2 km, 194 meter, 7.7 km met rotonde, 1.5 km met rotonde, 370 meter en 115 meter. De ene wat beter verlicht dan de andere.

Morgen weer een dag, we weten nog niet of we hier nog een dag blijven, of doorgaan en o.a. naar de waterval gaan. Het weer is medebepalend.

Woensdag 10 augustus: Eidfjord.

Het weer heeft (mede)bepaald dat we nog een dag hier zijn gebleven. Hoewel het vanochtend nog twijfelachtig was met wat gespetter, zagen we toch dat het helderder werd en op een gegeven moment brak zelfs de zon door. En die zon hebben we de hele verdere dag gezien.

Wat als eerste opviel vanochtend was dat we, ondanks de mist, zagen dat het cruiseschip vannacht toch is vertrokken. We hebben hem gelukkig niet gehoord.

In de loop van de ochtend liep de camping weer helemaal leeg, wij stonden nog als enige in onze rij en verderop nog een paar. Daar kwam vanmiddag en vanavond weer verandering in, zodat de campingbaas rond acht uur weer het bordje met de tekst ‘Sorry, camping full’ bij de poort bevestigde.

In het dorp bij de Tourist Info vonden we een paar wandelroutes in de omgeving. Vier stuks met diverse lengtes. De routes hadden allemaal een kleur, die op lantaarnpalen en hekken was aangebracht. Het was daardoor gemakkelijk de routes te volgen. Wij kozen voor route blauw van een uur, maar dan moest je wel lekker doorlopen, wij deden er iets langer over. De route liep via een paar bospaden en buitenwijken naar de oude en de nieuwe kerk.

De oude Eidfjord-kerk (Eidfjord gamle kyrkje ) is een voormalige parochiekerk van de kerk van Noorwegen in de gemeente Eidfjord in de provincie Vestland. De witgekalkte, stenen kerk werd rond 1309 in rechthoekige stijl gebouwd. De architect is onbekend. We zijn even in de kerk geweest. Dat wil zeggen in het voorportaal, want een groot stalen hek verhinderde de toegang tot de eigenlijke kerk. De oude kerk wordt nu alleen nog gebruikt voor speciale gelegenheden, aangezien er slechts plaats is voor ongeveer 100 mensen. De kerk is ingericht zoals hij er in de 18e eeuw uitzag. Het vervolg van de route bracht ons ook naar de nieuwe kerk. Deze werd op 31 mei 1981 ingewijd. De kerk heeft een multiculturele functie. De toren staat apart van de kerk en daar hangen twee klokken in die automatisch worden geluid.

Moe en voldaan kwamen we weer bij de camper voor een verlate lunch. De rest van de dag hebben we lekker in de zon zitten lezen en kijken naar de drukte op de camping.

opstaan en genieten van de mooie vergezichten

op weg naar de oude kerk...

...en de nieuwe

Donderdag 11 augustus: Ål.

We konden direct vanochtend de bergen zien, er hingen deze keer geen bedekkende wolken overheen. Wat we ook vanuit de camper al konden zien was dat er inderdaad vannacht of vanochtend vroeg weer zo’n gigantisch cruiseschip was binnengevaren, de Aida Diva. Maar toen we nog eens goed keken zagen we dat er zelfs twee cruisers lagen. Ook de Ambassador, maar daarvan moesten de passagiers met sloepen aan wal worden gebracht, omdat het schip niet aan een kade lag. Jaren geleden hadden we de Aida Diva tijdens het overvaren vanaf de werf in Papenburg via de Ems richting Emden ook al gezien. Toen nog spiksplinternieuw.

De grote dagelijkse uittocht vanaf de camping was weer begonnen. Gelukkig hadden wij alle voorbereidingen voor vertrek gisteravond al gedaan en hoefden dus niet in de rij te staan voor o.a. een plaatsje boven de afvalput.

We reden door het dorp naar Rijksweg 7 op weg naar de Vøringsfossen.

De oorspronkelijke naam is Vøringen waaraan later een s en fossen werd toegevoegd. Vyrðingr is afgeleid van het Oudnoorse werkwoord vyrða. Het Nieuwnoorse woord vyrd betekent trots en eervol, terwijl fossen betekent "de waterval". Vøringsfossen is dus de eervolle of trotse, grootse waterval.

Het is een van de hoogste watervallen in Europa. Het water maakt een loodrechte, vrije val van 145 meter op een totale hoogte van 182 meter.

De waterval wordt gevoed door de rivier Bjoreia, die ook de Tyssvikjo waterval bevoorraadt.

Volgens de Noorse raad voor Toerisme is de waterval de op twee na best bezochte attractie in Noorwegen, met ongeveer 650.000 toeristen per jaar.

Bij Fossetromme, aan rijksweg 7 hoog in Måbødalen is het mogelijk om Vøringsfossen te zien. Aan de rand van de kloof waar het water in valt zijn afzettingen geplaatst. De wandeling erheen is gemarkeerd met borden, ook in het Nederlands, die waarschuwen tegen afwijken van de paden. Het stuivende water maakt de berg glad en daardoor gevaarlijk.

Een andere mogelijkheid is om bij het Fossli Hotel de waterval te bekijken. De afstand van de rand van de kloof naar de bodem van het dal is hier ongeveer 200 meter. Het hotel werd 25 jaar voor de aanleg van de weg gebouwd. Veel (inter)nationale beroemdheden hebben hier gelogeerd. Edvard Grieg was een van hen, hij componeerde Opus 66 (Negentien Noorse Volksliederen) hier.

De ontwikkeling zet door, er zijn veel vakantiewoningen in de omgeving en plannen voor het bouwen van nog meer. Wandelroutes zijn ook aangegeven zowel bovenaan de waterval als in de riviervallei. De wandeling vanaf de weg naar de plaats onder in de kloof waar het water de vallei bereikt duurt ongeveer 20 minuten. Daar doen het geraas van de waterval en de stuivende waterdruppels de bezoeker de rauwe kracht van de natuur en zijn eigen nietigheid beseffen.

De parkeerplaats was al behoorlijk bezet met touringcars, campers en personenauto’s en waar wij reden was de enige weg er naartoe. Maar we zagen een sluipweggetje naar een pleintje met nog een aantal vrije plaatsen.

Hoewel er dus veel belangstelling was, was het bij de waterval niet lastig druk. Rondom de waterval(len) waren prachtige looppaden aangelegd met trappen, leuningen en uitzichtpunten. We hebben er een halfuurtje rondgelopen, keken elkaar aan en zeiden: gezien. We vonden het mooi, maar niet zo spectaculair als men wilde doen geloven. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat wij niet de 185 meter afdaling hebben gemaakt. We zijn daarna weer naar de R7 gereden en via de Hardangervidda uiteindelijk naar een campinkje in Ål.

Nationaal park Hardangervidda is de grootste hoogvlakte van Europa. Het is een natuurgebied van ongeveer 8000 km² groot met onderweg prachtige vergezichten met bergtoppen in de sneeuw en bergmeren. Ettelijke keren zijn we op een van de vele parkeerplaatsen gestopt om o.a. tijdens een kop koffie te genieten van deze overweldigende natuur. En van de wind…..

Een deel van het gebied, 3422 km², vormt sinds 1981 het Nationaal Park Hardangervidda. Daarmee is het het grootste nationaal park van Noorwegen.

en de beelden van onderweg met weidse vergezichten en bergmeren   |   en uiteindelijk een plekje op de camping in Ål

Vrijdag 12 augustus: Ål.

We zijn vandaag gebleven in Ål. Cor & Wil hadden aangegeven in de buurt te zijn en hun route voerde langs de camping.

Vanaf de camping loopt een fiets-/wandelpad van drieënhalf kilometer naar o.a. het centrum van het dorp. Het was mooi weer, dus lopen. Het is een mooi gravelpad langs de rivier. Vlak voor het dorp ligt een groot open sportveld met rondom een sintelbaan. En net buiten het sportveld, altijd en voor iedereen toegankelijk, staat een keur aan fitnesstoestellen. Wat opviel was dat we geen enkele beschadiging of graffiti op de toestellen en de omgeving zagen. We zijn tot aan het dorp gelopen en toen weer teruggegaan. C&W waren inmiddels ook op de camping aangekomen en we hebben onder het genot van een glaasje (wijn) de wederzijdse ervaringen van de laatste tijd in Noorwegen besproken. Het was weer gezellig als vanouds.

Het was vandaag vrijdag en het was duidelijk dat voor de permanente campinggasten het weekend was aangebroken. De caravans werden weer bewoond.

(de ondertiteling van de foto's volgt nog)

Zaterdag 13 augustus: Flesberg.

Het weer liet zich vandaag van een heel andere kant zien. Van het ene uiterste met regen, lage temperaturen en harde wind naar het andere met een stralende zon, strakblauwe lucht, weinig wind en 29^o.

We waren vanochtend te laat op om C&W een goede (thuis)reis te wensen en uit te zwaaien, maar we weten inmiddels zeker dat ze hun volgende doel hebben bereikt.

We waren al een aantal dagen bezig wat zuidelijker te geraken om wat beter weer te treffen. Nou, dat is inmiddels gelukt: het was erg warm vandaag.

We zijn onderweg gegaan en via de R7 eerst terug richting Geilo om daar via de R40 verder te gaan.

We kwamen weer door Hol en hebben nu wél een parkeerplaats kunnen vinden om even de Gamle Kyrkje daar te bekijken. Toen we hier eergisteren langsreden lukte dat niet.

In Uvdal hebben we bij een kleine supermarkt nog wat boodschappen gedaan. Vlak naast de supermarkt stond een prachtige grote zwarte staafkerk. Helaas was de deur gesloten.

En maar weer verder en reden toen door Veggli waar een dorpsfeest gaande was. we vonden een parkeerplaats en zijn langs de festiviteiten gelopen. Een markt met huisvlijt, hier en daar wat propaganda en een stalletje met kersen. Aan de overkant van de weg stond een serie antieke auto’s. Maar kennelijk waren wij aan de late kant, want de tentoongestelde brandweerwagens en de oude auto’s vertrokken al weer. Restte ons niets anders dan een ijsje te scoren.

Mogelijk hadden we hier op een parkeerterrein 100 meter verder wel kunnen overnachten, maar dan zouden we nog een aantal uren in de brandende zon staan, niet doen dus. Langs de R40 waren nog een paar plaatsen die mogelijk in aanmerking kwamen, maar we hadden in P4N en Campercontact in Flesberg een optie gevonden die ons wel aanstond. Een parkachtig geheel met acht plaatsen voor campers, een toiletgebouwtje met waterkraan, zwemmogelijkheid met een strandje, bbq-mogelijkheid, een grote zandbak met speelattributen en een aantal historische Noorse gebouwtjes van rondhouten balken met o.a. het interieur van een heel oud schoollokaaltje.

Betalen kon alleen cash in Noorse Kronen of Euro’s. En laten we nou net de laatste NK uitgegeven hebben. Gelukkig hadden we het bedrag ook in Euro’s.

We hadden voorzien dat het erg warm zou worden. Daarom hadden we pizza’s gekocht die we vanavond buiten op de kookplaat hebben opgewarmd. Dat scheelde weer in de temperatuur binnen.

(de ondertiteling van de foto's volgt nog)

deze eerste kerk op onze route konden we wél bezoeken

de camperplaats in Flesberg, het leek net een nagebouwd oud dorp....

....met een aantal hutjes, waarvan eentje was ingericht als schoolklas en een andere als huiskamer; de interieurfoto's zijn door het raam gemaakt en het glas was niet het vlakglas zoals wij dat kennen...

....voor de kinderen waren er veel speeltoestellen en voor klein én groot een zwemplas