Zondag 16 februari: Tafraoute.

Gisteren had de zon een vrije dag, maar was vandaag weer in volle glorie aanwezig en de temperatuur steeg tot ruim boven de 20º met een onbewolkte hemel.

Na het ontbijt hebben we direct de achterbumper aangepakt. Onze derde mat hebben we onder het werkgebied gelegd, zodat eventueel gevallen schroefjes gemakkelijker te vinden zouden zijn. Eigenlijk was de demontage niet veel werk. We hebben wel even de achterlichtstrips gefotografeerd omdat hiervan de bekabeling moest worden losgehaald.

Voor de nacht hadden we de bumper op de fietsdrager gezet. We gingen er vanuit dat die morgen gehaald zou worden. Maar toen we na ons avondwandelrondje weer terug bij de camper waren, was de bumper al opgehaald.

We hadden al gemeld dat er veel Nederlandse campers hier in het dal staan. Tijdens het rondje van vanavond ontmoetten we Lia & Co en Wobbie & Wim. We lezen regelmatig hun verhalen op hum websites. De andere websiders hebben we nog niet gezien.

eerst de bumper demonteren die in de vooravond door Mohamed op het dak van z'n R-viertje werd meegenomen

Maandag 17 februari: Tafraoute.

De zon deed weer z’n uiterste best. Onze thermometer was waarschijnlijk een beetje te optimistisch met 27º, maar warm was het wel. Gelukkig waaide er af en toe een windje.

Vandaag was een werkdag. Vanochtend brandde er op de Trumameter een rood ledje ten teken dat onze eerste Marokkaanse gasfles leeg was. Vanaf 29 januari tot en met vannacht hebben we hier op gekookt, de eerste paar dagen zelfs nog heel even op gestookt en heeft de koelkast er op gekoeld.

De gasfles was dan wel leeg, maar de toiletcassette vol. Voor die laatste heeft Tafraoute een nieuwe voorziening gerealiseerd, waarvan we vandaag voor het eerst gebruik hebben gemaakt. Vorig jaar nog moest die cassette aan de rand van het dal op/in een geïmproviseerde stortplaats worden geleegd, dat was echt een vieze boel. De jaren daarvoor kon er rechtstreeks in het riool worden geloosd. Maar andere belanghebbenden hebben hier toen een stokje voor gestoken en hebben het gietijzeren deksel vastgelast. Nu staat er vlakbij het zwembad een heuse sanizuil met parkeerplaats, om daar met de camper op je beurt te wachten. Maar die nieuwe voorziening is wel zo’n 6 tot 700 meter bij de cp van het keteldal verwijderd. Gelukkig hebben wij een fiets met aanhangwagen.

Gerard heeft vanochtend eerst een informatierondje gefietst, waar konden we een nieuwe blauwe gasfles kopen. Richting centrum, 50 meter na de brug stond een rek vol blauwe flessen met gesealde aansluiting. We hebben toen ons steekkarretje achter de fiets gebonden en zijn met de lege fles naar het rek met de volle flessen gefietst. Vooralsnog ontmoetten we hier de meest onvriendelijke verkoper sinds heel lang. Hij zei: “is niet dezelfde” en hij liep terug de winkel in. Oh, dus. Maar we probeerden het nog een keer want we lieten ons niet zomaar met een kluitje het riet insturen: “maar wat is dan het verschil tussen onze lege fles en de volle flessen buiten in het rek?” “Is een andere fles” en hij vervolgde zijn gesprek met de andere klant, waaruit wij concludeerden dat zijn vocabulaire toch groter was dan de woorden die hij met ons wisselde. Afijn, bij hem kregen we dus geen nieuwe fles. We zijn verder gaan zoeken en vonden gelukkig een winkeltje waar we de fles probleemloos konden wisselen. Voor DH45.- hebben we weer voorraad voor de komende tijd. Al met al was het toen al halftwee.

Na de lunch zijn we naar de garage van Mohamed Farih gefietst. Een medewerker was druk bezig met het schuren van onze bumper en ernaast lag nog eentje, van een andere klant. Aan de overkant van de weg stonden diverse campers in evenzovele stadia van afwerking. Van het opnieuw spuiten van een motorklep vanwege steenslag, tot aan het volledig schuren, plamuren en afplakken voor een totaal nieuwe spuitlaag.

We hadden onze douchespullen in de fietstas meegenomen en hebben bij de hamam heerlijk gedoucht.

Zodoende was de dag al weer een heel eind gevorderd. In de namiddag hebben we bij de camper, afwisselend in de schaduw of met de rug naar de zon, zitten lezen en kletsen.

Even later kwam de mevrouw met de harirasoep, we hebben drie kommetjes van haar gekocht. Die zijn de koelkast in gegaan, want voor vandaag hadden we de maaltijd al klaar. Heel Hollands: zuurkool met worst. En dat smaakte ook prima bij de heersende temperatuur.

Dinsdag 18 februari: Tafraoute.

Toen we vanochtend ons dagelijks brood uit het tasje wilden halen, bleek dat niet alleen de baguettes er waren, ook de gespoten bumper lag al naast de camper te glimmen. Voor dag en dauw, nou ja vroeg in ieder geval, had Mohamed de bumper al bezorgd.

Afgelopen nacht was een frisse nacht met een minimum temperatuur van 8º. En daar is niks mis mee, want dat slaapt prima. De hele dag heeft de zon weer geschenen en onze thermometer bleef steken bij 25º, ook niks mis mee.

Net voordat we naar de souk zouden gaan, kwam Mohamed weer langs en konden we hem betalen voor het spuiten van de bumper. De motorkap van de camper heeft nogal last van steenslag. We probeerden dat altijd wat te repareren met een lakstiftje, maar dat blijft natuurlijk lapwerk. We zijn een prijs met hem overeengekomen, daarna hebben we de kap gedemonteerd en een halfuurtje later was die ook onderweg naar de garage.

Op dinsdag is de wekelijkse souk in Tafraoute. In de grote hal is de groentemarkt en daaromheen allemaal kraampjes met van alles en nog wat: kleding, keukengerei, schoenen, kruiden, gereedschap, ijzerwaren en nog veel meer. We hebben weer wat verse groente, fruit en munt gekocht. We hadden de handen er vol aan en hebben dat eerst naar de fietsen gebracht en in de fietstassen opgeborgen. Daarna, met de handen weer vrij, op ons akkertje langs de diverse kraampjes gelopen. En als afsluiting natuurlijk een terrasje met deze keer een kopje nos-nos. Naast ons zaten twee locals. Ik heb eerst een foto van Margot gemaakt, die aan hun laten zien en gevraagd of ik hun ook mocht fotograferen: “pas de problème”, waarna ik een paar portretjes heb gemaakt.

Terug bij de camper hebben we weer in de zon zitten lezen en aan het eind van de middag de bumper weer van de kentekenplaat en de daarbij horende verlichting voorzien. Morgen zorgen we er voor dat de achterkant van de camper ons weer glimmend aankijkt.

Op Bladna, de Nederlandstalige nieuwssite over Marokko, lazen we een item over het bezoek van de koning aan Thagazout Bay. Na zijn bezoek beval de koning de werkzaamheden onmiddellijk te stoppen en de villa’s en een deel van de hotels af te breken. Drie hotels van internationale hotelketens die nog in aanbouw waren, acht villa’s van 160 m² en een deel van de nieuwe Hyatt Regency zullen worden gesloopt. Er wordt gemeld dat de koning direct na zijn bezoek zijn onvrede al had geuit over wat hij had gezien. Aldus Bladna in het artikel van 17 februari.

Vanmiddag zagen we hier op de cp in het keteldal landmeters bezig. Moeten we vrezen voor het voortbestaan van de cp, of zijn het voorbereidingen voor voorzieningen op de cp? De tijd zal het leren.

Woensdag 19 februari: Tafraoute.

Vanochtend vroeg zaten de beide baguettes weer in het groene tasje en er onder stond de mooi gespoten motorkap al weer. Dit alles gebeurde voordat bij ons de luikjes open waren.

Na de koffie zijn Cor en Gerard begonnen met de montage van de ‘nieuwe’ onderdelen. De motorkap zat vrij snel weer op z’n plek. Vier moertjes, even uitrichten en deze klus was ook al weer plat, zoals Cor dat altijd zegt. Onderwijl kwam Arjan even langs. Hij staat inmiddels ook weer in Tafraoute, op de camping naast het keteldal. Bijzonder dat na een melding op het Camperforum en een min of meer toevallig treffen bij de boot in Sète, een band ontstaat.

Nou moest de bumper nog weer op z’n plek gezet. Demonteren is één ding, maar weer monteren kostte wat meer tijd en moeite. Nadat alle schroeven weer op de juiste plaats zaten, de bekabeling met de goede kabelkleurtjes op de respectievelijke contacten aan de achterlichten gezet en die ook weer op de plaats geschroefd, kon de verlichting worden getest: volledig geslaagd! Fietsdrager er weer achter en het leek alsof er niets gebeurd was. Nou ja niets, de bumper glom ons weer tegemoet.

Toen dat allemaal bijna achter de rug was, kwam de kapper langs en Margot was hier erg blij mee.

De dag begon frisjes, maar dat duurde niet lang. En nu, om 20:45, is het nog steeds 18,5º. In de middag leek het weer wat te veranderen, er ontstonden schapenwolkjes aan de blauwe lucht, maar dat was tijdelijk. Er stond een beetje wind, met soms verraderlijke harde windvlagen. Bij een camper die honderd meter verderop stond hebben ze dat geweten. Een windvlaag, luid gekletter en het luifeldoek en de knikarmen lagen op het dak van de camper en de poten aan de linkerkant. Waarschijnlijk hadden ze de luifel niet (goed) geborgd.

Vanmiddag kwam Mohamed langs en hebben we met hem afgerekend. Omdat we gisteren landmeters op het terrein bezig waren, vroegen we hem naar mogelijke plannen met de huidige ‘camping’. Hij vertelde dat de bouw van een ziekenhuis(je) gepland staat. Wanneer? Volgend jaar? Misschien, of later. Maar volgens hem zou er genoeg ruimte voor de campers overblijven. We zijn benieuwd hoe het er hier volgend jaar uitziet.

Donderdag 20 februari: Tafraoute.

Vanochtend vonden we alleen maar twee baguettes in het zakje. Het was nu weer een gewone dag zonder dat er vernieuwde onderdelen werden bezorgd.

En ook voor wat betreft het weer was het alweer een gewone dag, we raken er aan gewend, of eigenlijk worden we er mee verwend. Vannacht was de minimum temperatuur 10º, overdag werd het 24º.

In Oumesnat, een dorpje op 9 kilometer afstand van hier, schijnt zich een traditioneel Berberhuis te bevinden dat te bezichtigen is. Eén ding is voor ons duidelijk, lopend vinden we dat te ver. We hebben vandaag geprobeerd of we het dan op de fiets konden doen. Wij hebben originele s-bikes, op pure spierkracht voortbewogen mountainbikes. Maar wat we al vreesden kwam uit. Op maps.me werd over die afstand een hoogteverschil van 69 meter aangegeven. We zijn een heel eind gekomen, maar vanaf de rotonde bij Ammelne weer omhoog richting camper was niet gemakkelijk en dat is dan nog voorzichtig uitgedrukt.

Daarna was het een verademing om, in de schaduw, bij de camper een paar uurtjes te lezen.

Van diverse kanten hadden we vernomen dat je bij Restaurant Chez Nadia heel goed kon eten. Wel raadde men aan om te reserveren. Om halfzes zijn we er naar toe gewandeld. We aten elk een pastille met kip, voorafgegaan door een berbersalade. Thuis zijn we gewend om de kassabon na betaling nog even te bekijken en dan in de prullenbak te gooien. Dat konden we hier niet over ons hart verkrijgen. Met dezelfde zorg als waarmee de maaltijd was bereid, was ook de ‘kassabon’ gemaakt. Met aan de onderkant zelfs nog een dankjewel geschreven.

Vrijdag 21 februari: Tafraoute.

Vanochtend liet de thermometer zien dat de laagste temperatuur vannacht 13º was. Overdag werd het 22º met redelijk veel wind die er voor zorgde dat je af en toe je ogen even moest dichtknijpen vanwege het meegevoerde stof en zand. Maar dat is nog niets vergeleken met een zandstorm, die we voorgaande jaren meemaakten aan de rand van de zandduinen van de Sahara.

Nadat we vanochtend ons tweede kopje koffie op hadden, kwam Arjan weer even langs, nu met z’n fiets. En de mededeling dat in de achterband wel heel weinig lucht meer zat. Kortom, lekke band. Gelukkig hadden wij plakmateriaal en hebben hem uit de brand geholpen.

Wij hebben de afgelopen jaren ook veelvuldig lekke banden gehad. Vaak veroorzaakt door hele kleine scherpe doorntjes, zo ook in de band van Arjan. Uit voorzorg nemen we tegenwoordig reserve binnenbanden mee tijdens een fietstocht. We kunnen gemakkelijker een binnenband vervangen, dan zonder een bakje water een lek opsporen en vervolgens plakken. Dat plakken van de lekke band doen we dan wel weer als we bij de camper zijn.

We staan hier al weer enige tijd en de watervoorraad was aardig geslonken. Om een uur of elf kwam de kleine waterwagen langs. Hij rolde twee slangen uit, waardoor hij de beide campers gelijktijdig kon bedienen. Voor DH30 hadden we de tank weer vol.

De rest van de dag besteedden we aan een paar kleine klusjes en lezen.

Oh ja, de prachtige kooi waarin de nieuwe sanizuil stond is niet meer. Toen we vanmiddag de cassette kwamen legen, waren mannen bezig de palen van gewapend beton omver te halen. Benieuwd wat er voor in de plaats komt, óf er iets voor in de plaats komt.

Zaterdag 22 februari: Tafraoute.

En wel zeker komt er iets voor in de plaats. Vandaag was men druk bezig een nieuwe kooi rond de sanizuil te plaatsen. De palen van de oude kooi waren van gewapend beton, nu lijkt er een volledig stalen kooi om de stortplaats te komen, die overigens geopend is van negen uur ’s ochtends tot zes uur ’s avonds.

We zijn lopend naar het centrum gegaan en hebben daar een taxi geregeld. We hebben een prijs en tijden afgesproken voor een retourtje naar de oude Berberwoning in Oumesnat. De taxi heeft daar op ons gewacht.

De rondleiding in de museumwoning wordt verzorgd door vader en zoon. Wat we bij binnenkomst al vermoedden, de vader is blind of in ieder geval zeer slecht ziend. Desondanks doet híj de rondleiding, die door de zoon wordt afgesloten met een theesessie.

De begane grond van de woning werd gebruikt voor de bereiding van argan-, meel- en amandelproducten en er bevonden zich de stallen. Op een verdieping hoger o.a. de keuken en nog hoger het gastenverblijf. Het bezoek was zeer de moeite waard.

Nadat we weer terug waren hebben we op de fiets nog wat boodschappen gedaan en zijn daarna weer naar de hamam gegaan om te douchen. Het douchen in zo’n badhuis doet me denken aan de periode dat wij vroeger thuis nog geen douchevoorziening hadden. Maar dat is dan wel meer dan 60 jaar geleden. In de bloemenbuurt van onze toenmalige woonplaats was zo’n badhuis. We gingen daar met enige regelmaat naar toe. Het was een luxe om dan onder een lekkere warme waterstraal te douchen. Maar o wee, als de wasbeurt te lang duurde naar het oordeel van de beheerster. Dan werd er een paar keer op de deur geklopt ten teken dat je op moest schieten. Gelukkig zijn de tijden veranderd.

Arjan kwam nog langs om afscheid te nemen. Hij vertrekt hier morgen weer. Na onze eerste ontmoeting in Sète hebben we elkaar een paar keer getroffen. En dat alles naar aanleiding van een simpele mededeling op het Camperforum > Marokko 2020.

In de namiddag werd de bestelde harirasoep gebracht. Samen met een stokbroodje en een glaasje wijn hebben we lekker gegeten.

Het was weer een mooie dag met zon en minder wind. De temperatuur werd 24º. En nu om 21:00 is het nog 18º.

een serie foto's van ons bezoek aan de Berberwoning